تأثیر قیام عاشورا بر انقلاب اسلامی
عاطفه و برداشت سیاسی
یکی از جنبه‌های حادثه کربلا بُعد عاطفی است. کربلا به دلیل وضعیت خاص خود در به شهادت رسیدن بیش از شانزده تن از خاندان رسالت و نیز کیفیت خونبار آن زخم عمیق بر قلب جامعه شیعه ایجاد کرد. حادثه از هر جهت جدی و قابل ملاحظه بود.
با نگاهی به آنچه در احادیث امامان (ع) درباره اقامه عزا و زیارت امام حسین (ع) وارد شده می‌توان دریافت که به سرعت بعد عاطفی‌ِ کربلا جای خود را در جامعه شیعه بازکرده و حتی گروه‌هایی از سنیان را نیز به خود جذب کرده. ادبیات شیعی نیز تحت تأثیراین قضیه و سایر رخ دادهای خونینی که برای شیعیان و دیگر مسلمانان پیش آمد،ادبیات مبتنی بر مرثیه شد.
مراسم عزاداری نه تنها از نظر ظاهر باعث اتحاد مسلمین می‌شود، بلکه علاوه برآن یک حالت روانی ایجاد می‌کند که تأثیر شگرفی بر احساسات مردم می‌گذارد و به حرکت انقلابی آنان جهت و شتاب می‌بخشد.
انقلاب اسلامی ایران‌نهضت امام خمینی (ره) که حیات اسلام ناب محمدی (ص) را تجدید کرد و وسیله تطبیق و تحقق اسلام در زمان معاصر شد،از مکتب امام حسین (ع) شکل گرفته است و در مقاطع مختلف یادآور حماسه عاشورا است. حیات اسلام ناب به لحاظ تطبیقی بودنش دوست پرور و دشمن ساز است. با تحقق آن یزیدیان زمان و ابرقدرت‌های دوران با هم دستی عمالشان به جنبش در آمدند. از هیچ کوششی برای خاموش کردن نور الهی فرو گذار نکردند و در نقطه مقابل، عاشقان الله با شهادت خواهی به میدان کارزار با آنها شتافتند.
انقلاب اسلامی ایران مدیون قیام عاشورا
حضرت امام (ره) علل محدثه و مبقیه انقلاب اسلامی ایران را مدیون عاشورا و درسی که مردم از امام حسین (ع) آموختند می‌دانند. لذا در سخنان خویش می‌فرمایند:اما باید همه متوجه این معنا باشیم که اگر قیام حضرت سیدالشهداء (ع) نبود امروز ما نمی‌توانستیم پیروز شویم. انقلاب اسلامی ایران پرتوی از عاشوراو انقلاب عظیم الهی آن است. همه نقل قول‌هایی که درباره واقعه عاشورا مطرح می‌شود بر وظیفه‌شناسی امام حسین (ع) اتفاق نظر دارند. امام خمینی (ره) با تکیه بر عاشورا، انجام وظیفه را اساس همه فعالیت‌های خود قبل ازپیروزی و پس از آن قرار دادند.
جدایی دین از سیاست در عصر پهلوی
در دوران پنجاه ساله پهلوی‌ها، جامعه اسلامی مانیز شاهد"جدایی دین از سیاست" است.جنون ضد اسلامی و ضد روحانیت آنها، اغراق گویی‌ها در باب تاریخ‌باستان و به تقابل کشاندن آن با دوره اسلامی، اخذ ظواهر زندگی غربی، دنیوی کردن ارزش ها به شکل برجسته خود را می‌نماید. در چنین شرایطی آنچه مزید بر علت گشته پذیرش ژاندارمی در منطقه و همکاری موثر و نزدیک باپدیده شوم، یعنی اسرائیل غاصب است در چنین فضای مسمومی که همه چیز مردم ازجمله ارزش‌های آنها به هر دلیل مسخ شده است تلاشی حسینی ازجانب امام خمینی (ره) برای بازگشت به خویشتن‌اسلامی آغاز شد. ایشان همواره آیه شریفه «انما اعظکم بواحده اِن تقوموالله مثنی و فرادی، ثم تتفکروا» را سرلوحه عمل سیاسی ـ اجتماعی خود قرار می‌دهند. در ارتباط بانهضت عاشوراست که امام راحل تفسیر احیاگرانه خویش مبنی بر هم گرایی دین و سیاست راعملی می‌سازند.
نقش معنویت در انقلاب اسلامی ایران
جوهر اصلی انقلاب اسلامی، دین بود. منشأ پیدایش، آرایش و حرکت انقلاب اسلامی ایران و محرک اصلی همه اقشار ومنسجم کننده آنها بیشتر آموزه‌های دینی بوده است.
بامقایسه دو انقلاب بزرگ‌ِ قیام عاشورا و انقلاب اسلامی ایران از یک سو و انقلاب کبیر فرانسه و روسیه از سوی دیگر به این نتیجه می‌رسیم که در انقلاب‌های اخیر، فلسفه وجودی آنها بر دو اصل زیر استوار بوده است:
1- اصل حب ذات (خود خواهی ومصلحت‌طلبی انسان)
2ـ اصل تنازع بقا (رقابت و مبارزه انسان‌ها باهم، نابودی یکی برای زنده ماندن دیگری).
مشکل اساسی این دو انقلاب ناشی از توجه صرف به جهات مادی انسان است.در حالی که قیام عاشورا و انقلاب اسلامی ایران از مکتب اسلام روح گرفته و به دو اصل‌غیر از آن دو تکیه می‌کند که عبارت اند از:
1ـ اصل خداپرستی که مبدأ حیات و هدف انسان را در تمام زندگی تنها خدا می‌داند. بنابراین خود خواهی و مصلحت‌طلبی شخصی مذموم و پست قلمداد می‌شود.
2ـ در حیات اسلام به جای تنازع در بقا- که در مکتب‌های مادی رایج است ـ به اصل تعاون اعتقاد دارد که از توحید انسان‌ها و موجودات سرچشمه گرفته است. در مکتب اسلام مبارزه فقط باید در راه حق علیه باطل باشد.
از مهم‌ترین امتیازات انقلاب اسلامی این است که روح و جان انسان‌ها در آن مورد توجه قرارداده است.امام (ره) - رهبر این نهضت - سخنی به این مضمون فرموده‌اند:"اصلاً همه می‌خواهیم انقلاب کنیم که شهید شویم."ایشان همانند جد بزرگوارشان امام حسین (ع) ازهمان روزهای اول اصلاً به این فکر نبودند که دین برای‌ایشان حیات مادی داشته باشد و یا قیام و موقعیت فراهم آورد. امام حسین (ع) نیز درخطبه‌ای هدف از قیام خود را چنین عنوان می‌کنند: بار پروردگارا! حقاً تو می‌دانی که آنچه در ماست از میل به قیام و اقدام به امر به معروف و نهی از منکر، نصرت مظلومان و سرکوب ظالمان، به جهت میل و رغبت به رسیدن سلطنت و قدرت مفاخرت‌انگیز نیست و نه از جهت در خواست زیادی‌های اموال و حُطام دنیا! بلکه به علت آن است که در بلاد و شهرهای تو صلاح و اصلاح ظاهر سازیم.
رهبر نهضت دینی
در مقایسه‌ای که بین شخصیت های بزرگ در جهان انجام می‌دهیم به این نتیجه می‌رسیم که هر کس شخصیت او عظیم‌تر باشد تأثیر گذاری آن در جامعه و تاریخ نیز عظیم‌تر خواهد بود. بعضی از شخصیت‌ها هستند که محصور زمان و مکان نمی‌شوند؛مثلاً امام حسین (ع) و امام راحل (ره) شخصیت‌هایی بودند که در عصر خود درخشیدند و قید زمان و مکان را پاره کردند. چنان چه یک رهبر الهی در قلوب انسان‌ها راه پیداکرد،باقی می‌ماند. برای این که دل هیچ زمان نمی‌میرد.امام حسین (ع) در تاریخ، ماندگارشدند، چون در قلوب انسان‌ها راه یافته بودند. شخصیت‌های سیاسی زیاد آمدند و رفتندامااثری از آنها باقی نماند، زیرا در قلب مردم نفوذ پیدا نکردند، اما آنهایی که منزلگه دلشان محفل عشق است نمی‌میرند:
هرگز نمیرد آن‌که دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام ما
امام (ره) قبل از این که یک رهبر سیاسی باشندیک رهبری معنوی بودند. ایشان بعد از ائمه (ع) بی نظیرترین رهبر الهی‌ای بودند که تاریخ به چشم خود دیده است.
بزرگ ترین امتیاز انقلاب اسلامی
بزرگ‌ترین امتیازی که انقلاب شکوهمند اسلامی داشته تغییر و تحول نفسانی در ملت بوده است.
این تغییر و تحول نفسانی بزرگ‌ترین ضربات را بر ابرقدرت‌ها نیز وارد ساخت،زیرا آنها با همه چیز آشنایی داشتند جز با این عامل که چگونه ممکن است کسانی وارد نبرد شوند و سربازان را به جانب خود بکشانند بدون این که تیر اندازی کنند؟ چگونه ممکن است روح و قلب آنها راتسخیر کنند؟ این معجزه‌ای بود که در انقلاب ما به وقوع پیوست. آن زمان که روح تسخیر شود دیگر نیازی به اسلحه نیست!
هشت سال دفاع مقدس
کلمات، چگونه حقیقتی را که در فضای آسمانی جبهه‌ها جاری بود، و بدان روح‌بخشید، توصیف کنند؟تصاویر نیز تنها گوشه‌ای کوچک از اوقات حیات واقعی رزمندگان را نشان می‌دهند. دلاور مردانی که از هر سوی به جبهه‌ها سرازیر شدند، تا از حقانیت انقلاب و در مقابل کفر دفاع کنند. آنان تحصیل، کار و آسایش زندگی را رها کردند تا خاک جبهه را که بوی کربلا از آن به مشام می‌رسید سرمه چشم سازند. در دل آنها داغی نهفته بود که شعله آن را حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در سال شصت و یک هجری برافروخت شهادت نشان خواهد دادکه جوانان ماعصری را بنیاد نهادند که خمینی (ره) طلایه دار آن بود. عصری که مرگ، مسخر ایمان شد وهمان گونه که روز عاشورا امام (ع) شهیدان، مرگ را برگزید تا اسلام زنده و جاودانه بماند و نور اسلام متجلی شود.
دشمن در پشت سلاح‌های مخرب، آتشین و میکروبی، خود را نهان کرد و رزمندگان ما خود را در آینه‌ای از ایمان ِ زلال جاری ساختند. در مقابل حملات سنگین تنها اراده خداوند و ایمان به او بود که سنگر واقعی رزمندگان ما را می ساخت.
جنگ تحمیلی توطئه‌ای از سوی آمریکا
جنگی که در شهریور سال 1359 و در تب و تاب‌های انقلابی کشور، از سوی استکبار جهانی به عنوان بازی‌گر پشت صحنه و عراق به عنوان بازی گر صحنه برملت و کشور ما تحمیل شد، جدال نابرابری بود از سوی تمام کشورهای غربی و عراق که به حول و قوه خداوند مردم و نیروهای مسلح ما توانستند از زیر بار آن با موفقیت بیرون آمده و سرافرازانه در جهان ندای حق پرستی و عدالت‌طلبی و آزادی خواهی ملت ایران را یک باردیگر در گوش تمام جهانیان زنده کنند.
با پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط شاه بنای استراتژی آمریکا که بر دو ستون ایران و عربستان سعودی پی ریزی شده بود، فرو ریخت و این مسئله مناسبات میان دو کشور ایران و عراق رانیز دست خوش تغییر و تحول نمود.
از دید آنها "موج اسلامی" می‌توانست ثبات منطقه را مورد تهدید جدی قرار دهد و نتایج ناشی از این تحول، زمینه‌های وقوع جنگ را بوجود آورد. در واقع غربی‌ها که منافع خود را در منطقه جست و جو می‌کنند با وقوع انقلاب اسلامی و تأثیرات ناشی از آن منافع خود را که شامل، نفت، ثبات کشورهای مرتجع منطقه و امنیت اسرائیل می‌باشد مورد تهدید می‌دیدند.
با این دید مقابله با انقلاب را نه تنها ضروری بلکه اجتناب‌ناپذیر می‌دانستند.
آیت الله خامنه‌ای در این باره اظهار داشتند: "این جنگ علیه انقلاب اسلامی ایران و به منظور واژگون ساختن نظام انقلابی ایران و از بین بردن انقلاب سازماندهی شد."
در کنگره حزب بعث که برای نخستین بار مباحث آن در مورد جنگ ایران و عراق منتشر شد، تأکید می‌شود که "در برابر رهبران عراق تنها اختیار یک راه وجود داشت، یا مقاومت و جلوگیری از تجاوزات دشمن و یا این‌که تسلیم شدن به برنامه‌های امام خمینی (ره).
تأثیر قیام عاشورا بر دفاع مقدس
جبهه‌های نور علیه ظلمت در شب‌های عملیات سراسر شور، عشق و صفا بود. درگوشه گوشه میدان، صوت مناجات، زیارت عاشورا و ذکر و یاد خدا به گوش می‌رسید. اگر مورخان در احوالات شب عاشورا نوشته‌اند که شبی توأم با اشتیاق، عبادت، تلاوت قرآن و نیایش بود، شوق دیدار حضرت حق همه آنها را به وجد وصف ناشدنی رسانیده بود، گویی با تمام وجود لحظه شماری می‌کردند تا صبح وصال بدمد و چه زیبا رزمندگان خداجو و حق طلب‌ِ ما از اصحاب ابا عبدالله (ع) الگو گرفتند.
